Çölyak Hastalığı Nedir Belirtileri ve Tedavileri Nelerdir ?
Çölyak Hastalığı Tedavisi
Çölyak hastalığı, son zamanlarda özellikle televizyonda ve internette karşılaşmaya aşina olduğumuz bir hastalıktır. Televizyonlarda ve internette sürekli olarak çölyak ile ilgili bilgilendirici konuşmalar, yazılar insanların karşısına çıkmaktadır. Marketlerde de, çölyak hastaları için üretilmiş yiyeceklerle karşılaşmak artık oldukça kolaydır.
Peki bu çölyak hastalığı nedir ve çölyak hastalarının nasıl beslenmesi, nasıl yaşaması gerekir ?
Çölyak hastalığı, en basit tanımıyla, ince bağırsağın, gluten adı verilen proteine karşı ömür boyu süren ve oldukça kritik olan alerjisidir. Gluten içeren tahıllar arasında, buğday, arpa, yulaf ve çavdar başı çekmektedir. Sağlıklı bir insan vücudunda, yenen besinler ince bağırsak tarafından bileşenlerine ayrıştırılır ve bağırsak mukozasında kana karışır. Vücudun yeterli gıdayı alabilmesi, ince bağırsaktaki villus adı verilen kıvrımlar tarafından sağlanır. Çölyak hastaları, glutenli besinler yediklerinde, villus çıkıntılara alerji nedeniyle tahrip olur ve küçülür. Bunun sonucunda da bağırsak boyutu gittikçe küçülür ve gıdalar emilemez hale gelir. Bu durumun sonucu olarak da beslenme yetersizlikleri ve hastalık belirtileri görülmeye başlanır.
Belirtileri
Çölyak rahatsızlığının birbirinden farklı bir çok belirtisi vardır. Bu belirtiler, birbirinden ayrı şekilde ya da hep beraber görülebilir. Bu belirtilerden bir kaçını uzun süreli olarak gösterenlerin doktora gitmesi oldukça önemlidir.
Belirtilerden ilki, karın bölgesinde öne doğru bir şişlik görülmesidir. Yaşa göre daha az kiloya sahip olma, kansızlık, dışkıda çeşitli anormallikler, büyük tuvalete çıkma isteğinde artış, gaz şikayetleri, bezginlik, mide bulantısı, kusma, iştahsızlık, sinirli olma, ağız içinde görülen aft adı verilen yaralar, ciltte kaşıntı ve döküntüler, vücutta çeşitli yerlerde eklem ağrıları da hastalığın belirtileri arasındadır.
Ne zaman doktora görünmeli
Glutensiz bir diyet denemeden önce doktorunuza danışın. Çölyak hastalığı için test edilmeden önce yediğiniz glüten miktarını durdurur veya hatta azaltırsanız, test sonuçlarını değiştirebilirsiniz.
Çölyak hastalığı ailelerde genetik olarak geçme eğilimindedir. Ailenizden birinin durumu varsa, test yaptırmanız gerekip gerekmediğini, ayrıca, sizin veya ailenizden birinin tip 1 diyabet gibi çölyak hastalığı için bir risk faktörü olup olmadığını doktorunuza sorun.
Çölyak Hastalığı Nedenleri
Günlük beslenmeniz glütenli yiyecekler ve diğer faktörlerle birleştiğinde çölyak hastalığına katkıda bulunabilir, ancak kesin nedeni bilinmemektedir. Bebek besleme uygulamaları, gastrointestinal enfeksiyonlar ve bağırsak bakterileri de katkıda bulunabilir. Bazen çölyak hastalığı ameliyat, hamilelik, doğum, viral enfeksiyon veya şiddetli duygusal stres sonrasında aktif hale gelir.
Vücudun bağışıklık sistemi yiyeceklerdeki glütene aşırı tepki verdiğinde, reaksiyon ince bağırsağı kaplayan küçük, tüy benzeri çıkıntılara (villus) zarar verir. Villi, yediğiniz yiyeceklerden vitaminleri, mineralleri ve diğer besinleri emer. Villiniz hasar görürse, ne kadar yerseniz yiyin yeterli besin alamazsınız.
Çölyak hastalığının en etkili tedavisi
Hastalığın en etkili tedavi yöntemiyse, kesinlikle gluten içermeyen sıkı bir diyettir. Diyet sıkı bir şekilde uygulandığında, zaman içinde hastalıktan dolayı düzleşmil ince bağırsak, olması gereken şekli bir süre sonra alacaktır. Çok az miktarda tüketilen gluten bile bağırsakta deformasyonun yeniden görülmesine ve belirtilerin tekrarlamasına neden olur. Bu yüzden glutenden kesinlikle kaçınılmalıdır. Diyet uygulandığı sürece çölyak hastalarının genelde bir şikayet olmaz. Hastalık belirtileri diyet uygulandığı sürece ortadan tamamen kalkar.
Gluten hassasiyeti ( Çölyak hastalığı ) için hangi bölüme/ doktora gidilir?
Kendilerinde Çölyak hastalığı ve buğday alerjisi hassasiyeti olduğunu düşünenlerin, hastanelerin Gastroenteroloji bölümüne başvurmaları gerekir.
