Çocuk felci (poliomyelit) nedir?
Tıp dilinde poliomyelit veya polio adlarıyla bilinen çocuk felci, poliovirus isimli bir virüs nedeniyle ortaya çıkar ve zamanla vücut içerisinde bulunan tüm sinir ve kas grubunun işlevlerini bozabilir veya hasara yol açabilir. Hastalığın aşırı kuvvetli meydana geldiği durumlarda felç durumları, onunda arkasından ölüm vakaları görülebilir.
Polio kişiden kişiye kolaylıkla geçebilen bir sağlık sorunudur. Bulaşma yolları olarak; virüsü taşıyan kişiyle direk olarak temas, hastanın ağız bölümünden akan sıvılar (içtiği su gibi) ve virüs bulunan dışkısıyla herhangi bir temas olarak sayılabilir.
Poliovirus, kişiye ağız veya burun yoluyla girer ve yine kişinin boğaz bölgesinde veya sindirim bölgesine kendisine yer bularak çoğalır ve kan damarları sayesinde de bütün vücut içerisine yayılır. Genellikle hastalığın vücuda girdikten sonra kendisini aktif etme süresi yani kuluçka dönemi yaklaşık olarak bir hafta ile iki hafta arasında değişmektedir.
ÇOCUK FELCİ’NDE RİSKLİ DURUMLAR
Gelişen tıp teknolojileri sayesinde her geçen gün hastalıkların tedavisinde yeni yöntemler ve çeşitli aşılar geliştirilmektedir. Çocuk felcinden korunmak için mutlaka polio virüsüne karşı olan aşıyı yaptırmanız gerekir. Bunun dışında herhangi bir poliomiyelit salgını bulunan yere seyahat edilmemesi mümkünse o bölgelerde hiç bulunulmaması gerekmektedir.
Çocuk felci risk gruplarında en tehlikeli dönem genellikle bebeklik dönemiyle birlikte aşırı yaşlılık dönemidir. Çocuk felci, dünya üzerinde oldukça yaygın görülen hastalıklar arasında yer almaktadır. Fakat düzgün bir aşılama sayesinde buna karşı tedbirli davranan ülkelerde meydana gelme sayısı oldukça düşüktür. İstatistiksel olarak yaz ve sonbahar mevsimlerinde daha çok görülmektedir.
Hastalık kız çocuklarında daha yaygın olmakla beraber sonu felç veya ölümle biten durumlar erkeklerde daha yaygındır. Gerçekleştirilen aşıların bireyleri hastalıktan koruma oranı yaklaşık %90 dır. Türkiye’de bebeklerde ikinci, üçüncü ve dördüncü aylarında; 16-24 aylık oldukları dönemde ve ilkokula yeni başladıklarında oral poliomiyelit aşısı gerçekleştirilmektedir. Bir bireye bu aşı toplam beş kere yapılmaktadır.
ÇOCUK FELCİ’NİN BELİRTİLERİ
Çocuk felcine neden olan poliovirüs mikrobunun vücuda alındıktan sonra neden olabileceği hastalıklar ve rahatsızlıklar üç ana grupta incelenebilir. Bunlar; polio semptomları görülmeyen hastalık, sonu felç olmayan hastalık ve son olarak felce neden olan hastalık olarak kategorilendirilebilir.
Çocuk felci hastalığına yakalanan kişilerin %95 gibi çok büyük bir bölümü hastalığa yakalandığının farkına varmazlar ve hastalığı kendiliğinden atlatırlar. Diğer iki grupta kalanlarda ise çeşitli sinirsel bozukluklar meydana gelmektedir.
Sonu felç ile noktalanan çocuk felcinin temel belirtileri ise; yoğun baş ağrısı, yüksek ateş, sırt ve ense bölgesinin anormal olarak sertleşmesi, bazı bölgelerde dokunma hissinde gariplikler, kabızlık, yoğun kas ağrıları ve solunum zorluğu olarak sıralanabilmektedir. Bu gibi durumlarda kişilerin mutlaka doktora giderek gereken testleri yaptırması gerekir. Doktor tarafından yapılacak olan muayene esnasında beyin zarında herhangi bir kanıt olup olmadığı da ortaya çıkmaktadır.
ÇOCUK FELCİ’NİN TEDAVİSİ
Çocuk felcinin teşhisi konduktan sonra gerçekleştirilecek olan tedavinin temel amacı ortaya çıkan şikayetleri kontrol altına almak ve bu şikayetlerden vücudun en az hasar alarak kurtulmasını sağlamaktır. Enfeksiyonun çok şiddetli olarak gerçekleştiği kişilerde solunum desteği gibi yan tedavi türleri de uygulanabilir.
Kişinin doktoruna belirteceği şikayetlere ve bu şikayetlerin dozajına göre de tedavi şekli belirlenmektedir. Fakat bu tedavilerin tümünde asıl hedef şikayetlerin ortadan kaldırılmasıdır.
Mikrobun beyin ve omurilik bölgesine yayılmadığı durumlarda kişinin tamamen sağlığına kavuşma oranı %90 civarındadır. Eğer kişiye geç teşhis konmuş ise ve beyin veya omurilik bölgesine mikrop sıçramış ise kişide felç durumu veya ölüm meydana gelebilir. Meydana gelen ölümlerin büyük bir kısmı solunum zorluğundan dolayı gerçekleşmektedir.
