Fıtık olduğu nasıl anlaşılır? fıtık belirtileri nelerdir?
Fıtık, bir organın veya doku parçasının normal yerinden çıkıp çevresindeki zayıf kas veya doku tabakasından dışarı doğru çıkması durumudur. En sık karın bölgesinde görülse de vücudun farklı bölgelerinde de oluşabilir.
Fıtığın Belirtileri
Fıtık belirtileri, fıtığın türüne, boyutuna ve bulunduğu yere göre değişiklik gösterir. Genel olarak fıtık belirtileri şunlardır:
- Çıkıntı: Fıtık olan bölgede cilt altında belirgin bir şişlik veya yumru oluşur. Özellikle öksürme, hapşırma veya ayakta durma gibi durumlarda bu şişlik daha belirgin hale gelebilir.
- Ağrı: Fıtık bölgesinde hafif veya şiddetli ağrı olabilir. Ağrı, fıtığın büyüklüğüne, sinirleri sıkıştırmasına ve aktivite seviyesine bağlı olarak değişir.
- Rahatsızlık: Fıtık bölgesinde ağırlık hissi, basınç veya dolgunluk hissi olabilir.
- Bulantı ve kusma: Büyük fıtıklar bağırsakları tıkayabilir ve bu durum bulantı, kusma ve kabızlık gibi sindirim sorunlarına neden olabilir.
- Kızarıklık ve şişme: Fıtık olan bölgede ciltte kızarıklık ve şişlik görülebilir.
Fıtık Çeşitleri
Fıtıklar, oluştukları yere göre farklı isimler alır. En sık görülen fıtık türleri şunlardır:
- Göbek fıtığı: Göbek çevresinde oluşan fıtık türüdür.
- Kasık fıtığı: Kasık bölgesinde oluşan fıtık türüdür. Erkeklerde daha sık görülür.
- Bel ve Boyun fıtığı: Omurgada bulunan disklerin yerinden çıkması sonucu oluşur ve genellikle sinirleri sıkıştırarak ağrıya neden olur.
- Hiatal fıtık: Mide kısmının diyaframın açığından karın boşluğuna doğru çıkmasıdır.
Fıtığın Nedenleri
Fıtığın oluşumuna neden olan birçok faktör vardır:
- Yaş: Yaş ilerledikçe kaslar zayıflar ve fıtık riski artar.
- Kronik öksürük: Kronik öksürük, karın içi basıncını artırarak fıtık oluşumunu kolaylaştırır.
- Kabızlık: Kabızlık, tuvalet yaparken yapılan zorlama nedeniyle karın içi basıncını artırarak fıtık riskini yükseltir.
- Ağır kaldırma: Ağır kaldırma, karın kaslarına aşırı yüklenmeye neden olarak fıtık oluşumuna katkıda bulunur.
- Hamilelik: Hamilelik sırasında karın kasları gerilir ve zayıflar. Bu durum, özellikle göbek fıtığı riskini artırır.
- Zayıf karın kasları: Zayıf karın kasları, iç organları yeterince destekleyemez ve fıtık oluşumuna zemin hazırlar.
Fıtık Nasıl Teşhis Edilir?
Fıtık teşhisi, genellikle fizik muayene ile konulur. Doktorunuz, fıtık olan bölgeyi muayene ederek şişlik, hassasiyet ve diğer anormallikleri kontrol edecektir. Bazı durumlarda, teşhisi doğrulamak için görüntüleme testleri (ultrason, tomografi gibi) istenebilir.
Fıtığın Tedavisi
Fıtığın tedavisi, fıtığın türüne, boyutuna ve semptomlara göre değişir. Küçük ve semptomsuz fıtıklar genellikle takip edilebilirken, büyük ve ağrılı fıtıklar cerrahi olarak tedavi edilir.
- Cerrahi tedavi: Fıtık ameliyatı, fıtık olan bölgedeki zayıf dokuyu onararak fıtığın tekrarlamasını önler.
- İlaç tedavisi: Ağrı kesiciler ve kas gevşeticiler, fıtık nedeniyle oluşan ağrıyı hafifletmek için kullanılabilir.
Önemli Not: Bu makale sadece genel bilgi amaçlıdır ve bir doktorun tavsiyesi yerine geçmez. Fıtık ile ilgili herhangi bir şüpheniz varsa, mutlaka bir doktora başvurunuz.
Unutmayın: Erken teşhis ve tedavi, fıtığın komplikasyonlarını önlemede önemlidir.