Büyüme Hormonu Nedir ve Eksikliği Belirtileri Nelerdir
Büyüme hormonu vücuttaki tüm hücrelerde etkisi olan ve büyümeyi hızlandıran bir hormondur. İnsanın büyümesi bir zaman sonra durur, daha sonrasında büyüme yeteneğini yitirmeyen dokular büyüme hormonundan etkilenerek büyümeye devam eder.
Büyüme hormonu şu şekilde etkilere sahiptir;
- Aminoasitlerin hücre içerisine girmesini kolaylaştırır. Bu sayede bolca aminoasit, protein sentezine katılım sağlar. Böylelikle hücreler hem sayı bakımından artar hem de büyür. Buda doku ve organların büyümesini sağlar.
- Büyüme hormonu karbonhidratların vücuttaki kullanımlarını azaltmaya yarar.
- Enerji üretiminde kullanmak için yağ depolarında bulunan yağları buradan alır. Büyüme hormonları karbonhidrat kullanımını azaltır. Fakat karbonhidrat olmadan etkisiz durumdadır. Büyüme hormonunun gerek duyduğu diğer bir yapı da tiroksin hormonudur.Y ine tiroksin olmadan büyüme hormonu etkisizdir. Karbonhidratsız veya trioksin hormonu az olduğunda büyüme hormonu görevini yerine getiremez. Büyüme hormonu pankreas bezinden insülin hormonunun salgılanmasını artırır. Aşırı büyüme durumlarında büyüme hormonu fazlaca salgılanıyor demektir ve ilerleyen süreçte insülin yetmezliği ve sonuç olarak diyabet görülebilir.
Büyüme hormonu salgılayan Tümörler
Hipofiz bezindeki asidofil hücrelerden kaynaklanan BH salgılayan tümörler, Devlik (Gigantizm) veya Akromegali adı verieln hastalıkların sebebidir. Eğer bu tümörler kişinin büyüme çağında meydana gelmiş ise, Devlik; büyüme durduktan sonra meydana geldi ise Akromegali gelişir. Bu iki hastalık çoğu yönüyle birbirine benzer. Meydana geliş zamanları hastalıkları birbirinden ayırır. Devlik hastalığında kişiler iki metrenin üzerine çıkabilmektedir. Akromegali Yunanca “Acro = uc” ve “Megas=büyük” kelimelerinden oluşmuştur. Bu hastalık kemiklerin uzunlamasına büyümelerinin durduğu dönemlerde hipofîz bezinde görülen ve BH salgılayan asidofil hücreli tümöre bağlı olmaktadır. Tümörden salgılanan BH bu dönemde devlik yapmaz fakat kaşların altına rastlayan alın kemiği bölgesinde, burunda, çenede, bütün baş çevresinde, ellerde ve parmaklarda, ayakta ve vücudun diğer uç bölgelerinde sonradan gelişen anormal bir büyümeye rastlanır.
Devlik veya Akromegali hastalığının bir sonucuda şeker hastalığıdır. Hastalığın ilk safhalarında cinsel arzular artar fakat giderek azalır, gonadlarüa (testis, yumurtalık) atrofi gelişir. Tümörün beyin içinde bulunduğu yere bağlı olarak görme sinirine baskı yapar, görme bozuklukları ve körlükle sonuçlanabilen bozukluklara neden olabilir. Tümör baş ağrısına da neden olabilmektedir.