Addison Hastalığı Nedir? Tedavisi Nasıl Yapılır?
Addison Hastalığı Tedavisi
Addison hastalığı, adrenal korteks (Böbrek üstü bezi) hasar gördüğünde ve adrenal bezler kortizol ve aldosteron steroid hormonlarını yeterince üretmediğinde ortaya çıkar.
Aldosteron, sodyum ve potasyumun düzenlemesine yardımcı olur. Adrenal korteks ayrıca seks hormonları (androjenler) üretir.
Addison hastalığının belirtileri nelerdir?
Addison hastalığı olan kişilerde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Kaslarda Güçsüzlüğü
- Yorgunluk
- Ten renginde koyulaşma
- Kilo kaybı veya iştah azalması
- Kalp atış hızı veya kan basıncında azalma
- Düşük kan şekeri seviyeleri
- Bayılma nöbetleri
- Ağızda yaralar
- Canınızın tuz çekmesi
- Mide bulantısı ve Kusma
Addison hastalığından şikayetci olan hastalarda ayrıca aşağıdak yer alan nöropsikiyatrik semptomlar yaşayabilir:
- Sinirlilik veya depresyon
- Enerji eksikliği
- Uyku bozuklukları
Addison hastalığına ne sebep olur?
Addison hastalığı için iki ana sınıflandırma vardır; birincil adrenal yetmezlik ve ikincil adrenal yetmezlik. Addison hastalığının tedavisi için doktorunuzun sizdeki hastalık tipini tespit etmesi gerekmekte.
Primer adrenal yetmezlik
Birincil adrenal yetmezli; adrenal bezleriniz artık hormon üretemeyecek kadar ciddi şekilde hasar gördüğünde ortaya çıkar. Bu tip Addison hastalığı, çoğunlukla bağışıklık sisteminiz adrenal bezlerinize saldırdığında ortaya çıkar. Buna otoimmün hastalık denir.
Bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırmasına otoimmün hastalıklar denir. Otoimmün hastalıklar vücudun birçok farklı alanını etkileyebilir
Primer adrenal yetmezliğin diğer nedenleri şunlardır:
- Uzun süreli glukokortikoid uygulaması
- Vücudunuzdaki enfeksiyonlar
- Kanser ve anormal büyümeler (tümörler)
- Kandaki pıhtılaşmayı kontrol etmek için kullanılan bazı kan sulandırıcılar
İkincil adrenal yetmezlik
İkincil adrenal yetmezlik; hipofiz bezi (beyninizde bulunan) adrenokortikotropik hormon ( ACTH ) üretemediğinde ortaya çıkar. ACTH, adrenal bezlere ne zaman hormon salacağını söyler.
Doktorunuzun reçete ettiği kortikosteroid ilaçları almazsanız, adrenal yetmezlik gelişmesi de mümkündür. Kortikosteroidler astım gibi kronik sağlık durumlarının kontrolüne yardımcı olur.
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere ikincil adrenal yetmezliğin başka birçok nedeni vardır:
- Tümörler
- Bazı ilaçlar
- Genetik yatkınlık
- Travmatik beyin hasarı
Addison hastalığının teşhisi
Doktorunuz size tıbbi geçmişinizi ve yaşadığınız semptomları soracaktır. Fiziksel bir muayene yapacaklar ve potasyum ve sodyum seviyenizi kontrol etmek için bazı laboratuvar testleri ile görüntüleme testleri ve hormon seviyenizin ölçülmesini isteyebilir.
Addison hastalığı nasıl tedavi edilir?
Addison hastalığında tedaviye öncelikle hastalığa neyin neden olduğunu tespit edilerek başlanır
Doktorunuzun sizin için oluşturduğu tedavi planına uymak çok önemli zira tedavi edilmeyen Addison hastalığı, Addison krizine yol açabilir. Eğer durumunuz çok uzun süre tedavi edilmemişse ve Addison krizi adı verilen yaşamı tehdit eden bir duruma ilerlemişse, doktorunuz önce bunu tedavi etmeye odaklanacaktır.
Addison krizi, düşük kan basıncına, kanda yüksek potasyuma ve düşük kan şekeri seviyelerine neden olabilir.
Addison hastlığına olumlu etki edecek alternatif terapiler
Addison hastalığınız varsa stres seviyenizi düşük tutmanız önemlidir. Addison tedavisi için ilaç kullanıyor dahi olsanız yüksek stres seviyeleri ilaçların etkisini tersine çevirebilir. Yoga ve meditasyon gibi stresi azaltmak için alternatif yollar hakkında doktorunuza danışmanızda ve bu konuda uzman bir doktora tedavi olmanızda yarar var.
Addison hastalığında uzun vadede sizi ne bekliyor?
Addison hastalığı ömür boyu tedavi gerektirir. Hormon replasman ilaçları gibi tedaviler semptomlarınızı yönetmenize yardımcı olabilir. Doktorunuzun oluşturduğu tedavi planını takip etmeniz sağlıklı bir yaşam sürmenize yardımcı olacak önemli bir adımdır. Unutmayın, ilaçlarınızı her zaman tam vaktinde ve belirtilen düzeyde almak bu hastalığın tedavisinde önemli bir etkendir. Ayrıca durumunuza bağlı olarak tedavi planınızın yeniden değerlendirilmesi ve değiştirilmesi gerekebilir. Bu nedenle doktorunuzu düzenli olarak ziyaret etmeniz gerekebilir.
Addison Hastalığına hangi bölüm bakar?
Addison tedavisi için Endokrinoloji ve metabolizma bölümüne gidebilirsiniz.
