Doğum Kontrol Hapları Nedir Nasıl Kullanılır ?
1960’lı yıllardan beri oldukça yaygın olarak kullanılan bir gebelikten korunma yöntemidir. Bunlar kadının yumurta hücresinin olgunlaşmasını ve yumurtalıktan atılmasını önler.
Hapları kullanmaktan vazgeçildiği zaman yumurta hücresi olgunlaşarak yumurta kanalına atılacak ve beraberlikte gebe kalma söz konusu olacaktır. Hap kullanımı ile ilgili açıklamalara uyulduğunda gebeliği önleyecektir.
Bu haplar gebeliği önlemenin yanı sıra, kadınlara başka yararlar da sağlar. Bu haplarda bulunan hormonlar adet kanamalarını düzene sokarlar. Genellikle adet kanamasının miktarı azalır. Adetlerde görülen ruhsal tedirginlik en alt düzeye iner. Ayrıca bu haplar sivilce tedavisinde de kullanılır. Bundan başka yağlı ciltler ve yağlı saçlar üzerinde iyileştirici etkisi de savunulmaktadır.
Bu yöntemde amaç, haplardaki yapay hormonların yardımı ile oluşan yumurtanın, yumurtalıktan çıkmasına, yani yumurtlamaya engel olmaktır. Ayrıca bu haplar yumurta kanalı iletkenliğini ve dölyatağı boynu hücreleri ve takacını da gebeliği önleyecek şekilde etkiler.
Doğum kontrol hapı kullanmak için uyulması gereken kurallar
-
Kullanıma başlamadan önce ne yapılır?
Bu tür bir yönteme başlamadan önce bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurarak, genital muayeneden geçmek, bu yöntemin uygulanmasının herhangi bir sakıncasının olup olmadığının açıklığa kavuşturulması gerekir. Pap smear (okunuşu simir) testi yapılır. Yani dölyatağı ağzından alman salgı sitolojik muayeneye tabi tutulur. Memeler ve koltuk altları muayene edilir, tansiyon ölçülür, idrarda şeker aranır.
-
Uygulama sırasında ne yapmak lazım?
Yukarıdaki muayeneler her 6 ayda bir tekrarlanır. Gereğinde karaciğer testleri yapılır.
Doğum kontrol hapı kullanmanın sakıncaları
Gebelik şüphesi, Geçirilmiş damar tıkanmaları, Hormon üreten urların bulunması, Geçirilmiş karaciğer hastalıkları, Yüksek tansiyon, Safra akımı bozuklukları, İleri derecede varis, Şeker hastalığı, Daha önce geçirilmiş kanser ameliyatları, Kalp ve damar hastalığı, Migren, Sara, Aşırı şişmanlık gibi hallerde doğum kontrol hapı kesinlikle kullanılmamalıdır.
-
Hapların hemen kesilmesi gereken haller
Tansiyon yükselmesi. Alışılmamış baş ağrılarının birdenbire ortaya çıkması. Görme bozuklukları. Sarılık.
Hangi ilaçlarla beraber kullanılmaz?
Bazı ilaçlarla beraber kullanıldığı zaman etkisi azalmakta, bu nedenle yöntemin güvenliği bozulmaktadır. Verem tedavisinde kullanılan Rifamisin, sara tedavisinde kullanılan barbituratlı ilaçlar gibi…
Doğum kontrol hapları alınırken %100 başarı sağlamak için aşağıdaki kurallara uyulması gerekir
a) Haplar her gün aynı saatte alınmalı.
b) Eğer unutursanız ilacın içendeki tarife uyun.
c) 1 gün önce hap almayı unuttuysanız ertesi gün vakit geçirmeden unutulan hapı almak gerekir.
d) 2 gün hapı unuttuysanız ondan sonra gelen 2 gün, 2’şer hap alın.
e) Eğer 3 gün veya daha fazla arka arkaya hapı almayı unuttuysanız ne yapmalısınız?
Eğer 36 saatten fazla hapların alınması unutulmuş ise, bu yöntemin güvenilirliği azalmakta, gebelik olasılığı artmaktadır. Hapları almayı unuttuğunuz kutuyu bırakıp, kanama görülse bile yeni bir kutuya başlayın. Bu başladığınız yeni kutu süresince gebeliği önleyici yöntemlerden birini daha uygulayın.
Ertesi Gün Hapı Nedir
Türkiye’de gebeliği önleyici yöntem bilgisi son derece yaygın olmakla beraber genel olarak üreme çağındaki kadınların sadece %38’i gebeliği önleyici modern yöntemler kullanmakta, kadınların dörtte biri ise geleneksel yöntemlerle doğurganlıklarını kontrol etmektedirler.
Her 10 doğumdan 3’ünün planlanmamış veya istenmemiş doğum olması, doğurganlıklarını planlamak ve sınırlandırmak isteyen çiftlerin bu isteklerini tam anlamıyla gerçekleştiremediklerini göstermektedir.
3 Gün Gebeliği Hamileliği Engelller !
Ayrıca, istenmeyen gebeliklerin isteyerek yapılan düşük ile sonlandırılmak istenmesi de arz-talep dengesinde temel bir sorun olduğunun işaretidir. Aile planlaması konusundaki gereksinimleri karşılamada yeni bir alternatif olarak, Türkiye’de geçtiğimiz yıldan beri “ertesi günü hapı” denen haplar piyasaya çıkmış bulunmaktadır. Bu haplar korunmasız cinsel ilişki sonrası 3 gün (72 saat) içinde kullanıldığında gebeliği engelleyen acil şartlarda kullanılan bir ilaç olma özelliği taşımaktadır.
Progestin ve Östrojen
Bu ilaç progestin ve östrojen içeren 4 adet doğum kontrol tableti içermektedir.
Tabletler günlük kullanılan gebeliği önleyici haplara benzer hormonlar içerir. Acil kontraseptif tabletler gebeliği engellemek için 2 tabletten oluşan iki doz şeklinde (toplam 4 tablet) kullanılır. İki tabletten oluşan ilk doz, korunmasız ilişkiyi takiben ilk 72 saat içinde ve iki tabletlik ikinci doz ise birinci dozdan 12 saat sonra alınmalıdır.